Béla Lugosi
Béla Lugosi, artiestennaam van Béla Ferenc Dezső Blaskó (Lugos (Banaat, Hongarije), 20 oktober 1882 – Los Angeles (Californië), 16 augustus 1956) was een Amerikaans-Hongaars acteur. Hij is voornamelijk bekend om zijn rol in de verfilming van Bram Stokers roman Dracula uit 1931.
Biografie
Lugosi werd geboren in dat deel van het Oostenrijk-Hongaarse Banaat dat tegenwoordig bij Roemenië behoort. Hij was de jongste van vier kinderen van een bakker, zo stond tenminste oorspronkelijk in het geboorteregister. Later werd het beroep van zijn vader doorgekrast en werd er bankier van gemaakt. Tot op heden is het nog steeds onduidelijk of het echt om een vergissing ging, of Lugosi misschien zelf heeft getracht zijn bescheiden afkomst te verdoezelen, iets wat hij later wel vaker zou doen. Lugosi was een slechte leerling en zou zijn middelbare school nooit afmaken. Eenmaal aangekomen in Amerika zou hij zelfs veinzen dat hij op de prestigieuze universiteit van Oxford had gestudeerd.
Ook in de VS deed hij filmacteerwerk (hij speelde zijn eerste Amerikaanse filmrol in 1923), maar ook nog steeds toneeluitvoeringen. Voor hij wereldberoemd werd met zijn vertolking van Graaf Dracula in een filmproductie van Bram Stokersklassieke vampierverhaal, vertolkte hij deze rol reeds in het gelijknamige toneelstuk op Broadway. Men kon zich namelijk geen grote namen veroorloven om als de graaf in te zetten en Lugosi voldeed perfect aan de eisen: een donkere, mysterieuze vreemdeling met een voor die tijd aanzienlijke seksuele aantrekkingskracht. De rol van de graaf in de verfilming door Tod Browning uit 1931 was eerst voorbehouden voor Lon Chaney, de horrorster uit het tijdperk van de stomme films, maar door diens plotse dood (hij had keelkanker) kreeg Lugosi de rol toch te pakken. Zijn vertolking maakte van de prent – die volgens vele critici nochtans erg chaotisch en ondoordacht gefilmd werd – een overdonderend succes. Hij kreeg naar verluidt zelfs meer fanmail dan The King of Hollywood Clark Gable.
Hij ontwikkelde een reputatie als rokkenjager omdat hij vrouwen als speelgoed versleet. Hij zou talloze buitenechtelijke verhoudingen onderhouden hebben en zou vijf keer trouwen voor zijn dood in 1956. Toen hij naar Amerika trok, trouwde hij er met Ilona von Montagh. Dit huwelijk hield 2,5 jaar stand. Het volgende huwelijk, met de jonge Beatrice Weeks werd na vier dagen ontbonden. Zijn langste huwelijk werd voltrokken in 1933, met Lilian Arch, een jongedame uit een rijke Hongaars-Amerikaanse familie. Zij schonk hem een zoon, Béla Lugosi Jr.. Het huwelijk met Arch hield twintig jaar stand.
In 1954 besloot Lugosi de geruchtenmolen zelf de mond te snoeren en kwam openlijk uit voor zijn morfineverslaving. Hij liet zich opnemen in een ontwenningskliniek en kwam daar succesvol weer uit, waarna hij een legendarisch interview gaf als de eerste Hollywoodacteur die ooit openlijk voor zijn drugsverslaving is uitgekomen. Inmiddels al over de 70, trouwde Lugosi nog een laatste keer op 25 augustus 1955 met Hope Lininger, een Dracula-fan in hart en nieren die hem had geschreven met het onderschrift “A Dash of Hope” (een straaltje hoop) toen hij in de ontwenningskliniek zat. Het huwelijk kwam er echter veel te vroeg, en ze zouden zeker gaan scheiden, ware het niet dat Lugosi zou overlijden voor hij de kans kreeg de papieren te tekenen.
Hij overleed op 16 augustus 1956 op 73-jarige leeftijd in zijn appartement in Hollywood aan een hartaanval.
Over Dracula, de rol die hem beroemd zou maken maar ook enigszins beperkte in zijn artistieke.
